Παρά τις πολλές ερμηνείες για την κρίση ψυχικής υγείας των εφήβων, ένας σημαντικός παράγοντας που συχνά παραβλέπεται είναι ο ύπνος. Αυτή η εκδοχή υποστηρίχτηκε σε ένα εξαιρετικό πρόσφατο βιβλίο που συζήτησε σε βάθος τη σύγχρονη κρίση της ψυχικής, και όχι μόνον, κρίσης υγείας των εφήβων στον δυτικό κόσμο (P. Weigle in «Mind the Children», byN. Schaefer RileyandS. Satel, Eds, AXI Press, 2025). Πράγματι, η εκτεταμένη χρήση οθονών έχει μειώσει δραματικά τον χρόνο ύπνου των εφήβων. Σύμφωνα με έρευνες, οι αμερικανοί έφηβοι περνούν έως και εννέα ώρες καθημερινά σε οθόνες, εις βάρος δραστηριοτήτων όπως η άσκηση, οι κοινωνικές επαφές, και κυρίως ο ύπνος. Η βιολογική τους ανάγκη για τουλάχιστον οκτώ ώρες ύπνου συνεπώς παραμένει αμετάβλητη, αλλά τα δύο τρίτα δεν την καλύπτουν. Αντίστοιχα υψηλά ποσοστά παρατηρούνται και στους έλληνες μαθητές.
Ηυπερβολική χρήση οθονώνυπονομεύει τον ύπνο με πολλούς τρόπους: οι έφηβοι μένουν ξύπνιοι περισσότερες ώρες, τα βιντεοπαιχνίδια και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυξάνουν την εγρήγορση, ενώ οι ειδοποιήσεις συχνά διακόπτουν τον ύπνο τους. Μερικοί σηκώνονται συνειδητά μέσα στη νύχτα για να μπουν στοΔιαδίκτυο.Το μπλε φως από τις οθόνες πιθανόν να αποσυντονίζει τον βιολογικό ρυθμό, δυσκολεύοντας την έλευση ποιοτικού ύπνου.
Η έλλειψηύπνουέχει σοβαρές συνέπειες: οι έφηβοι νυστάζουν στο σχολείο, προσπαθούν να καλύψουν τον χαμένο ύπνο τα Σαββατοκύριακα, αλλά δυστυχώς δεν αντιστρέφουν έτσι πλήρως τις βλάβες που προκαλεί η χρόνια στέρηση ύπνου. Αυτές περιλαμβάνουν φτωχή μνήμη, χαμηλή σχολική απόδοση, αυξημένο άγχος, καταθλιπτικές σκέψεις και κίνδυνο ανάπτυξης παχυσαρκίας. Πολλές μελέτες σήμερα συνδέουν άμεσα τον αυξημένο χρόνο στις οθόνες με κακή ψυχική και σωματική υγεία μέσω της υποβάθμισης του ύπνου.
Ωστόσο, οι γονείς και οι έφηβοι δεν συνδέουν τη μειωμένη ψυχική διάθεση και την πτώση στην σχολική απόδοση με την έλλειψη ύπνου. Πολλοί νέοι βρίσκουν ανακούφιση στο να περνούν ώρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη νύχτα, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι αυτό επιδεινώνει την ψυχική τους ισορροπία και τη διανοητική τους λειτουργία. Επιπλέον, αρκετοί προτιμούν να παίρνουν χάπια για τον ύπνο αντί να περιορίσουν την ενασχόλησή τους με το κινητό, που είναι στην πραγματικότητα πολύ μια πολύ πιο αποτελεσματική λύση.
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η πιο αποτελεσματική λύση για την ψυχοσωματική υγεία των εφήβων είναι η απομάκρυνση των συσκευών από το υπνοδωμάτιο. Η φόρτιση των κινητών εκτός δωματίου και η αυτόματη διακοπή του Wi-Fi το βράδυ βοηθούν σημαντικά. Οι γονείς πρέπει να δώσουν το παράδειγμα, περιορίζοντας τη δική τους χρήση συσκευών τη νύχτα και καθιερώνοντας σταθερή ώρα κατάκλισης που να επιτρέπει τουλάχιστον εννέα ώρες ύπνου.
Η επαρκής ξεκούραση και ο σωστός, βαθύς ύπνος, αποτελούν ισχυρά όπλα για την ψυχική και σωματική υγεία των εφήβων. Ο καλός ύπνος ενισχύει τη μνήμη, τη γνωστική απόδοση, τη συναισθηματική διάθεση και την ψυχοσωματική ανθεκτικότητα στο στρες. Σε έναν κόσμο γεμάτο οθόνες, η συνειδητή προστασία του ύπνου μπορεί να αποδειχθεί η πιο ουσιαστική θεραπεία για την κρίση ψυχικής υγείας των εφήβων.
Ο Γεώργιος Π. Χρούσος είναι ακαδημαϊκός – ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, επικεφαλής στην Εδρα UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής, ΕΚΠΑ, πρόεδρος, Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur
Δείτε επίσης
Με Φίλτρο – Χωρίς Φίλτρο
Χάλκινο μετάλλιο αλλά πολύ σημαντικό
Euroxx: Ένα ακόμα ισχυρό τρίμηνο για τις τράπεζες
Δημοφιλή
Κληρονομιά χωρίς δικαστήρια: Η επανάσταση στις διαθήκες μετά από 80 χρόνια
Πανελλαδικές 2025: Εκπλήξεις στις 50 πιο περιζήτητες Σχολές
Πανελλαδικές 2025: Οι 20 Σχολές με τα περισσότερα κενά
Αποκλειστικό: Ισόβια μέσα… χλιδή έξω για τον Βαγγέλη Στεφανάκη
Φωτιά στο Κιλκίς
ΥΠΕΘΑ: Ειδικά προγράμματα στρατιωτικής θητείας που συνδυάζονται με τη φοίτηση στα ΑΕΙ
Ο Βαγγέλης Στεφανάκης είχε σχέση και με την αδερφή τής Φαίης
Αυτές είναι οι 25 μεταρρυθμίσεις «κλειδιά» από 20 υπουργεία μέχρι το τέλος του 2025
Το χωριό της Ελλάδας που κυκλοφορούν με… ζακέτες τα βράδια εν μέσω καύσωνα
Παραίτηση
Και πώς να χάσει το χρυσό αυτή η ομαδάρα;
Τα κορίτσια του Χάρη Παυλίδη ολοκλήρωσαν την καταπληκτική τους δουλειά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα υδατοσφαίρισης στη Σιγκαπούρη και η Εθνική ομάδα γυναικών της Ελλάδας κατέκτησε το δεύτερο χρυσό της ιστορίας της – το πρώτο μετά το 2011. Είναι κρίμα που οι Ολυμπιακοί Αγώνες αργούν: με τη φόρα που έχει η καταπληκτική αυτή ομάδα θα κέρδιζε το […]
Μεταπολίτευσης επετειακά και επικριτικά
1. Ναι, τα επετειακά αφιερώματα έχουν τη σημασία της, τόσο για τα ιστορικά γεγονότα, όσο και για τα πολιτικά δρώμενα. Ζητούμενο είναι η συγκρότηση και ενίσχυση της ιστορικής μνήμης, αλλά και η συλλογική επίγνωση του πώς πορεύτηκαν τα γεγονότα «στων καιρών τα γυρίσματα». Επίσης, η διαμόρφωση συλλογικής αγωνιστικής αξίωσης και αισιοδοξίας, για το πώς θα […]
Τέσσερα καταραμένα δευτερόλεπτα
Η Εθνική ομάδα πόλο των ανδρών δεν κατάφερε να φτάσει κι αυτή στον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος πόλο όπως η αντίστοιχη των γυναικών. Ηττήθηκε στα πέναλτι από τους Ισπανούς – ο κανονικός αγώνας τελείωσε 7-7. Αλλά όποιος είδε τον δραματικό ημιτελικό που έδωσε κόντρα στην Ισπανία δύσκολα θα τον ξεχάσει στη ζωή του. Οι Ισπανοί […]
Παίζοντας εντός έδρας στη μακρινή Ασία
Τα κορίτσια του Χάρη Παυλίδη τα κατάφεραν υπέροχα απέναντι στις Αμερικανίδες και η Εθνική γυναικών του πόλο θα γυρίσει από τη Σιγκαπούρη με μετάλλιο από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα: θα δούμε αν θα είναι χρυσό ή αργυρό – το δεδομένο είναι ότι στην υπέροχη ιστορία της η ελληνική ομάδα πρόσθεσε χθες μια ακόμα χρυσή σελίδα. Στα […]
Μεγάλες, υδάτινες, καλοκαιρινές, αθλητικές ιστορίες
Ανεξάρτητα από το τι τελικά θα καταφέρουν οι Εθνικές ομάδες πόλο των γυναικών και των ανδρών στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Σιγκαπούρης αυτά που γίνονται στο ελληνικό πόλο, σε επίπεδο Εθνικών ομάδων, είναι από τα σπάνια. Διάφοροι κακεντρεχείς, που από την Ελλάδα δεν λείπουν ποτέ, λένε ότι οι επιτυχίες αυτές έχουν να κάνουν με το ότι […]
Αν είσαι συνδρομητήςξεφύλλισε Τα ΝΕΑ
Όλα τα θέματα
